12,5 lessen uit 12,5 jaar ondernemen


Ik had het nauwelijks door, maar in juli 2023 vierde ik 12,5 jaar ondernemerschap. In dit blog deel ik mijn 12,5 lessen over deze paradoxale ervaring:

1. Maak (g)een plan

Als je niet weet wat je wilt, dan komt er niks uit je handen. Maar veel te strak plannen is soms ook een beetje zonde van je tijd: zo heb ik ooit wel eens twee volle dagen aan een contentplan voor een kwartaal besteed. Al in de eerste week inspireerde een klant me zodanig, dat ik dáár een blog over schreef. Een week later zei mijn nichtje van tien iets grappigs, en ging mijn blog daarover. Nog een week later kwam er een grote opdracht bij: contentkalender af door de zijdeur.

2. Kies niets / een niche

Op de basisschool werd ik nooit gekozen bij gym, dus mijn ondernemerschap begon met flink “nichen”. Ik begon onder de vlag Shopper Marketing, maar ik heb de afgelopen jaren ook allerlei andere projecten gedaan, zoals marketing mix modeling, price studies, dashboards bouwen, category teams opzetten en begeleiden, de functie van interim marketing director invullen. Een van deze “buitenschoolse activiteiten” is uitgegroeid tot mijn “tweede bedrijf”: Spinos | Research & Analytics. Kwantitatief marktonderzoek, snel en kostenefficient.

3. De klant / jij bepaalt wat je waard bent

De klant moet de rekening betalen, dus als hij/zij geen akkoord geeft op je voorstel, gaat de klus niet door. Of: je moet beter communiceren wat je waard bent.

Ik werk altijd met vaste prijzen, zonder nacalculatie, want, zoals Jonathan Stark het zo mooi zegt: “Hourly billing is nuts”.

Maar, zoals ik van Jos Burgers heb geleerd: ik geef nooit korting. Je kunt beter begrip geven dan korting.

Er zijn wel situaties geweest waarin ik veel te veel begrip gaf, en dus helemaal leegliep (qua tijd) op een opdracht. Volgende keer beter?

4. Koop genoeg en èchte post-its.

Ik kan inmiddels aardig inschatten hoeveel post-its een groep “verslindt” tijdens een workshop. Behalve tijdens een tweedaagse in 2017. Aan het eind van dag 1 waren de blokjes aardig geslonken.

Een andere keer had ik een B-merk gekocht, met een vreselijk slechte plakrand. Gelukkig had ik óók een rol plakband bij me om de boel bij elkaar te houden.

5. Vraag (nooit) om hulp

Ondernemen is veelzijdig en complex, dus sparren met anderen kan heel zinvol zijn.

Een expert inhuren voor je boekhouding en belastingaangifte, advies over je AOV of pensioen, misschien zelfs over je marketing of ondernemerschap. Kan geen kwaad.

Maar volg alsjeblieft je eigen pad en laat je niet gek maken.

Je hoeft echt niet vol in de maquillage op hakken op de foto om een succesvol bedrijf te hebben.

6. Meten is weten, maar je meet wat jíj wilt weten

Omzet is leuk, winst is nog leuker, veel winst en veel vrije tijd nog beter.

Voor de wiskundigen onder ons: optimaal is voor mij dus: oneindige winst in 0 uur werktijd.

Helaas is dat niet mogelijk, tenzij je Harry Potter bent, dus dan komen de welbekende P’s als randvoorwaarden in het spel:
P van Plezier: werk ik aan een leuk project met leuke mensen?
P van Progressie: kan ik hiervan/hierdoor iets leren?
P van Prutsen: kan ik hierdoor een nieuw(e) tool/systeem uitvogelen?

Sommigen hebben het ook over de P van Prestige: iets doen omdat het goed is voor je portfolio/imago. Meestal bedoelen ze dan gewoon dat je heel veel werk voor gratis moet doen. Dacht ’t niet!

7. Doe het voor de lol/voor het geld

Ik geloof er heel sterk in dat als je leuk vindt wat je doet, je vanzelf meer gaat verdienen.

Dit komt door de vicieuze cirkel tussen iets leuk vinden en ergens goed in zijn/worden.

Als je onderhandelen leuk vindt, en dat gebeurt vanzelf als je ècht overtuigd bent van je waarde, dan verdien je het niet alleen, maar dan krijg je het ook.

Maar, oh, wat vond ik dat vreselijk aan het begin. Een voorstel neerleggen van 10K, en dat de tegenpartij zegt: “m’n budget is 8K, zullen we hem in het midden aftikken?”.

Een paar jaar later zei ik dan: “ok, je kunt dus ook 9K betalen, laten we in het midden aftikken op 9,5K” (met het zweet op m’n voorhoofd)

Nu weet ik: klanten die echt op het scherpst van de snede onderhandelen, passen niet bij mij.

8. Leun voorover in de startblokken/en lekker achterover in je stoel

Aan de ene kant sta ik altijd aan om iets nieuws op te pakken: zo ontvang je vaak binnen een dag, maar zeker binnen drie dagen een voorstel en kan ik een project meestal binnen een week oppakken.

Aan de andere kant zorg ik voor voldoende ontspanning, het schrijven van een goede handelspresentatie of onderzoeksrapport vraagt om voldoende headspace. Je weet dus nooit zeker of ik tijdens een Teams-call een yogabroek aan heb.

9. Ga lekker op je bek / ga lekker op je ervaring

Met meer dan 250 projecten in the pocket ben ik er inmiddels van overtuigd dat ik adviezen geef die merken en categorieën laten groeien.

Toch blijf ik nieuwe initiatieven ontplooien, die vaak goed mis gaan.

Zo gaf ik ooit een live webinar, waarbij ik vergat te controleren of mensen me wel konden horen. Je raadt het al: ik praatte een uur in het luchtledige.

Of die keer dat ik een seminar organiseerde en ik maar één aanmelding kreeg.

Een initiatief dat wèl succesvol is, is het complete onderzoek naar de avondmaaltijd in Nederland van 2016 tot nu. Inmiddels bevat de database al meer dan 7500 representatieve avondmaaltijden. Al vele fabrikanten en retailers gebruikten dit als basis voor hun categorie- en schappenplannen en hun innovatiefunnel.

10. Zeg ja tegen alles/Zeg altijd nee

De eerste jaren zei ik vrijwel altijd ja tegen leuke nieuwe dingen waarmee ik mijn netwerk kon uitbreiden of van kon leren.

Inmiddels staat mijn bedrijf als een huis, weet ik heel goed wat ik wil en zeg ik heel veel nee.

Zeker tegen nieuwe samenwerkingen met grijze mannen die verontwaardigd zijn als je geen koffie met ze wilt drinken.

11. Koester je netwerk/werk met nieuwe mensen

De eerste jaren stak ik er veel moeite in mijn netwerk uit te breiden. Dit deed ik o.a. door het zelf organiseren van netwerkbijeenkomsten en seminars. Dat ging niet altijd goed: niet-werkende beamers of ik verdwaalde zelf op weg naar de locatie. Ook was er een keer een locatie waar de stoelen rondóm een grote tafel waren gepositioneerd; uiteraard hoorden ze allemaal in de richting van het beeldscherm te staan. De bezoekers pasten daardoor ternauwernood in de zaal.

12. Neem vaak en veel vakantie

12,5. Blijf leren!

Leren is wat ondernemen voor mij is en wat het drijft. Niet alleen van projecten met fijne klanten, maar ook door te investeren in congressen en cursussen.

Hier volgt een lijstje van personen van wie ik de afgelopen jaren het meest geleerd heb.

Mark Ritson Mini MBA in Marketing: by far the very best training you will ever find on Marketing

Tom Fishburne: because he is a great marketeer, but also knows how to put in into perspective

Cole Nussbaumer Knaflic Storytelling with data: nobody can better explain and visualize data. (Met dank aan Paul Kluytmans voor de tip)

Leila Gharani if you want to excel in Excel you need to follow her and her courses – also: so inspiring how she build a community of more than a million followers on YouTube!

Femke Hogema: sowieso hoe deze vrouw op geheel eigen wijze haar imperium opbouwt, wauw! En voor mezelf: hoe ik van een simpel urenregistratieformulier naar een Winstgevend Plan ging, waarmee ik echt door een omzetplafond heen knalde

Jos Burgers: nog altijd alive and kicking: door hem zijn niet alleen kwartjes, maar ook bankbiljetten gevallen

Dennis Rijnvis en Kitty Kilian: zoveel geleerd over bloggen door deze twee

Sanne Blauw: van proberen de wereld te vangen in cijfers naar het omarmen van onzekerheid

Anne Ermens: authentieker krijg je het niet; en Anne maakt álles wat moeilijk is aan je stem laten horen makkelijker.

Denk je nou: met die Eveline wil ik wel aan de slag? Helaas! Door het leren van deze lessen loopt mijn bedrijf lekker, daarom neem ik voorlopig geen nieuwe klanten aan. Bestaande klanten kunnen me natuurlijk gewoon mailen, maar ik ben misschien wel iets minder snel dan ze van me gewend zijn.

Wil je tóch gebruik maken van mijn kennis?

Schaf dan hier het Rapport Avondmaaltijden aan of lees de meer dan 75 GRATIS blogs met o.a. tips voor het maken van je categorievisie/-plan.